Ieder jaar wordt bij ongeveer 180 kinderen in Nederland een hersentumor vastgesteld. Naast genezing staat kwaliteit van leven tijdens en na de behandeling centraal. Neuropsycholoog Eva Kremer- Hooft van Huijsduijnen onderzocht in het Prinses Máxima Centrum als PhD-student de rol van stress, slaap en cognitief functioneren bij kinderen met een hersentumor. Zij overleed op 19 november 2023, voor de beoordeling en verdediging van haar proefschrift. Prof. dr. Martha Grootenhuis, onderzoekgroepsleider en hoogleraar pediatrische psycho-oncologie: ‘Eva was een veelzijdig onderzoeker die zorg en research verbond. De door Eva verkregen inzichten brengen onze zorg voor kinderen met kanker en het onderzoeksveld verder. Tijdens het symposium stonden we hierbij stil.’
Slaapproblemen vroegtijdig voorkomen
Voor kinderen met kanker is slaap van essentieel belang voor herstel en een goede kwaliteit van leven. Slaap is dan ook onderdeel van meerdere onderzoeken binnen het Máxima. Eva Kremer- Hooft van Huijsduijnen toonde aan dat de tijd vanaf diagnose gerelateerd is aan slaapproblemen. Hiervoor onderzocht zij 69 kinderen met behulp van een beweegmeter, een actigraaf, en vragenlijsten. Haar conclusie: Slaapproblemen komen in de eerste fase na diagnose vaker voor. Daarom kunnen extra aandacht en mogelijke interventies tijdens deze fase nodig zijn om verdere of latere slaapproblemen te voorkomen.
Stress
Als een kind kanker krijgt, is dat zeer ingrijpend. Posttraumatische stresssymptomen (PTSS) komen na de diagnose hersentumor veel voor, bij zowel kind als ouders. Door middel van vragenlijsten konden specifieke risicofactoren worden aangewezen. Onder andere kortere tijd vanaf diagnosemoment en start van radiotherapie zijn risicofactoren voor PTSS. Daarom moeten zorgverleners extra alert zijn op stresssymptomen en in een vroeg stadium ingrijpen. Interventies voor stressreductie verdienen nader onderzoek. Hierdoor kan de kwaliteit van leven van het kind en het gezin verder verbeterd worden.
Cognitief functioneren
Kinderen bij wie kortgeleden een hersentumor is vastgesteld hebben vaak problemen met het geheugen en concentratie. Deze cognitieve problemen blijken niet gecorreleerd te zijn met PTSS en slaapproblemen kort na diagnose. Eva Kremer- Hooft van Huijsduijnen ontdekte echter dat een jaar later PTSS wel gerelateerd is aan cognitie. Er blijkt geen verband te zijn tussen PTSS en veranderingen in de witte stof. Dit is het deel in de hersenen dat zorgt voor informatieoverdracht en is zichtbaar met een MRI-scan. Door deze scan te koppelen aan data uit vragenlijsten en cognitieve testen zocht ze naar mogelijke verbanden. Om de risicofactoren te vinden die passen bij verminderd cognitief functioneren en vroegtijdige interventies mogelijk maken is verder onderzoek nodig.
Eva Kremer-Hooft van Huijsduijnen
De onderzoeksresultaten van Eva Kremer- Hooft van Huijsduijnen werden tijdens het symposium gepresenteerd door haar collega’s. Dr. Marita Partanen, onderzoekgroepsleider is één van hen: ‘Eva's stralende persoonlijkheid en werkethiek hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan het Máxima en aan ons vakgebied: de neuropsychologie. Haar onderzoek heeft vele nieuwe inzichten opgeleverd die zijn gedeeld via publicaties met vakgenoten en wereldwijd. Haar werk wordt voortgezet door haar collega’s en de komende onderzoekers.’
Eva Kremer-Hooft van Huijsduijnen overleed 19 november 2023 op dertigjarige leeftijd aan de gevolgen van kanker. Haar manuscript werd postuum goedgekeurd en het doctoraat werd woensdag postuum toegekend.