De goedkeuring van de FDA betekent dat bosutinib nu voorgeschreven mag worden als eerste behandeloptie voor kinderen met CML in de Verenigde Staten. Wanneer het in Nederland beschikbaar komt is nog onbekend, maar de data worden in het eerste kwartaal 2024 aan het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) aangeboden.
Michel Zwaan, onderzoeksgroepleider en hoofd van het Trial en Datacentrum, is trots: 'Het is heel bijzonder dat een academische klinische studie - dus niet geleid door een farmaceutisch bedrijf - nu heeft geleid tot goedkeuring van een medicijn voor kinderen met kanker door de FDA. We hopen dat bosutinib volgend jaar ook wordt goedgekeurd door de Europese toezichthouder, zodat alle kinderen met CML in heel Europa toegang krijgen tot dit medicijn.'
Verminderde botgroei
Per jaar krijgen enkele kinderen in Nederland de diagnose chronische myeloïde leukemie (CML), een vorm van bloedkanker. De behandeling bestaat uit een type medicijnen dat tyrosinekinase-remmers heet. Deze medicijnen blokkeren de groei van de afwijkende witte bloedcellen. Een bijwerking van de bestaande medicatie voor CML is verminderde botgroei – en dat is juist bij kinderen met kanker een bijwerking met veel impact: dan groeien kinderen minder in de lengte.
Bosutinib wordt al sinds 2012 gebruikt bij volwassenen met CML. Bosutinib valt onder de tyrosinekinase-remmers. Uit onderzoek bij dieren is bekend dat dit medicijn de lengtegroei minder belemmert dan de huidige middelen. Daarom startten onderzoekers van het Prinses Máxima Centrum en het Erasmus MC een klinische studie naar het effect van bosutinib bij kinderen met CML.
Uit de studie, onder leiding van Michel Zwaan, blijkt dat de werkzaamheid van bosutinib vergelijkbaar is met andere medicatie die is goedgekeurd voor kinderen met CML. Kinderen hadden alsnog bijwerkingen, met name maag- en darmklachten, maar spier- en botpijn kwam veel minder voor dan bij de huidige medicijnen voor CML. Zwaan: ‘Meer onderzoek naar het effect van bosutinib is nog wel nodig. We willen kinderen met name blijven volgen, om te zien of het medicijn ook op langere termijn beter is voor de botgroei.’
In totaal deden 60 kinderen uit 67 ziekenhuizen in Europa en de VS mee aan de studie. Op basis van de uitkomsten hebben de onderzoekers de aanbevolen dosering van bosutinib bij kinderen vastgesteld. Als belangrijk onderdeel van de studie werden verschillende capsule-doseringen (25 mg en 50 mg) en aangepaste manier van toediening via neus-maagsonde onderzocht, specifiek voor gebruik bij kinderen.
Trial- en Datacentrum
De klinische studie naar het effect en de bijwerkingen van bosutinib startte in 2016 in het Erasmus MC. Bij opening van het Prinses Máxima Centrum in 2018 verhuisden de betrokken onderzoekers mee naar Utrecht. Een betrokken team in het Trial en Datacentrum in het Máxima heeft de studie opgezet en gecoördineerd: van indiening van het studieprotocol in alle landen en inclusie van patiënten, tot medisch advies tijdens de therapie en dataverzameling. Het onderzoek werd uitgevoerd in samenwerking met de Children’s Oncology Group in de Verenigde Staten en is gefinancierd door farmaceut Pfizer.
De resultaten van de fase 1 klinische studie naar de veiligheid en dosering van bosutinib zijn gepubliceerd in het vakblad Journal of Clinical Oncology: Brivio E, et al. Bosutinib in Resistant and Intolerant Pediatric Patients With Chronic Phase Chronic Myeloid Leukemia: Results From the Phase I Part of Study ITCC054/COG AAML1921. J Clin Oncol. 2024 Mar 1;42(7):821-831.