De nieuwe leerstoel is uniek: het is de eerste voor late effecten in de kinderoncologie. Met haar benoeming krijgt Leontien Kremer een speciale leeropdracht om het onderzoek in dat gebied verder te ontwikkelen.
Jaren geleden werden kinderen vijf jaar na hun behandeling voor kanker als volledig genezen gezien. In 2001 promoveerde Kremer op onderzoek naar hartschade bij kinderen die behandeld waren met een bepaald soort chemotherapie. Haar onderzoek wees uit dat zulke gevolgen relatief veel voorkwamen: zo’n 1 op de 20 kinderen kregen ermee te maken jaren na de behandeling. Sinds die tijd is de aandacht voor late effecten gegroeid en is in het SKION LATER samenwerkingsverband de zorg voor het vroegtijdig opsporen van late effecten vormgegeven met de LATER-richtlijn. In het Máxima worden survivors van kinderkanker gezien op de LATER-poli. Hier werken artsen van het Máxima nauw samen met kinderartsen van het Wilhelmina Kinderziekenhuis en specialisten van het UMCU.
Kremer ziet de bundeling van zorg en onderzoek in het Máxima als kans: ‘Hier kunnen we de zorg van nu voor kinderen met kanker en de kennis van late effecten heel goed aan elkaar koppelen. Dat is echt mijn uitdaging voor het Máxima: hoe verbinden we die twee aan elkaar? Zo kunnen we de afweging tussen overleven en de kans op late effecten beter maken.’ Op basis van onderzoek naar late effecten kan het bijvoorbeeld zo zijn dat de dosis van een medicijn verlaagd wordt, of de methode van radiotherapie verandert.
Een belangrijk doel van Kremer is om de bevindingen van onderzoek ook naar de praktijk van de survivors te vertalen. Ze is betrokken bij het ontwikkelen van internationale richtlijnen voor de zorg voor overlevenden na kinderkanker. Kremer: ‘Nederland loopt qua zorg voor survivors voorop. Het is van groot belang dat we met de hele wereld consensus krijgen over hoe deze zorg eruit moet zien.’
LATER-onderzoek voor volwassenen
Eigenlijk best bijzonder voor een centrum voor kinderoncologie: het merendeel van de mensen betrokken bij het LATER-onderzoek is boven de 18. Op dit moment zijn er in Nederland zo’n 14.000 mensen – kinderen en volwassenen – die kinderkanker hebben overleefd. De benoeming van Kremer tot hoogleraar Late effecten in de kinderoncologie is een signaal dat het onderwerp vanuit de Universiteit Utrecht als relevant gebied wordt gezien. Kremer: ‘Mijn benoeming is echt een boost voor het LATER-onderzoek. Ik zie mijn hoogleraarschap als een eerste stap naar een heel nieuwe generatie onderzoekers op het gebied van late effecten.’
De leeropdracht van Leontien Kremer aan de Faculteit Geneeskunde van de Universiteit Utrecht gaat per 1 februari 2021 in. Haar oratie zal op een later moment plaatsvinden. Kremer zal haar onderzoek verrichten in een samenwerking tussen het Prinses Máxima Centrum en de speerpunten Cancer en Child Health van het UMC Utrecht.