‘De aanstelling als hoogleraar aan de Universiteit Utrecht is een grote eer,’ aldus Heidenreich. ‘Het is mooi om mijn expertise naar de universiteit te brengen, en natuurlijk om te leren en samen te werken met andere vooraanstaande wetenschappers. Deze rol geeft mij de kans om de banden met andere onderzoeksgroepen te versterken, met name op het gebied van de immuunomgeving van de tumor en nanotechnologie, vakgebieden die veelbelovend zijn voor het verbeteren van de behandeling van kinderen met leukemie. Ik kijk er vooral naar uit om nauwer betrokken te zijn bij het begeleiden van bachelor-, master- en PhD-studenten en het promoveren van studenten hier in Utrecht.’
Professor Olaf Heidenreich leidt een onderzoeksgroep in het Prinses Máxima Centrum, gericht op hoe veranderingen in het DNA en de chromosomen de ontwikkeling van kinderleukemie aansturen. Zogenaamde fusiegenen zijn kenmerkend voor deze vormen van bloedkanker. Zijn groep onderzoekt innovatieve therapieën gericht op fusiegenen om de voortgang van leukemie bij kinderen te blokkeren. Met deze aanpak de Heidenreich groep behandelingen vinden die specifiek gericht zijn op leukemiecellen, en de bijwerkingen tot een minimum beperken. Heidenreichs benoeming tot hoogleraar aan de Universiteit Utrecht draagt bij aan de ontwikkeling van innovatieve behandelingen voor kinderen met leukemie.
Van fundamenteel naar translationeel onderzoek
Heidenreichs begon zijn academische loopbaan met een studie in biologie en microbiologie. Hij promoveerde aan het Max Planck Instituut in Duitsland. Daar werkte hij aan zogenaamde nucleïnezuren en katalytische RNA's, technieken die later ook zouden bijdragen aan RNA-interferentie- en CRISPR, revolutionaire technologieën om genen te bewerken. Daarna belandde hij bij de University of California San Diego. Heidenreich: ‘Daar ontmoette ik een zeer vastberaden kinderoncoloog, Shin-Heh Kang, die mij liet kennismaken met kinderkanker. Het was een keerpunt in mijn carrière. Sindsdien is het altijd mijn doel geweest om kanker, en nu specifiek leukemie bij kinderen, op een zeer tumorspecifieke manier aan te pakken. Hoe preciezer we de ziekte kunnen aanpakken, hoe effectiever we kinderen met leukemie kunnen behandelen.’
Zijn ambities op het gebied van gerichte kankerbehandeling leidden hem naar de Universiteit van Tübingen in Duitsland en daarna naar Newcastle University in het Verenigd Koninkrijk. Tijdens Heidenreichs tijd in Newcastle richtte hij zich met name op de ontwikkeling van kankerspecifieke therapieën voor leukemie bij kinderen. Toen het Verenigd Koninkrijk op het punt stond uit de EU te stappen, waren de voorbereidingen voor het Prinses Máxima Centrum in volle gang. Het leidde ertoe dat Heidenreich in 2018 naar Nederland verhuisde om zich aan te sluiten bij het grootste kinderkankeronderzoeksziekenhuis van Europa.
Olaf Heidenreich is sinds 2012 hoogleraar aan de Universiteit van Newcastle. Per 15 oktober 2024 is hij benoemd tot hoogleraar aan de Universiteit Utrecht. Hij zal zijn oratie houden op 1 oktober 2025.