Samenwerken aan preklinische ontwikkeling van geneesmiddelen voor kinderen met kanker

In december promoveert Celina bij het UMC Utrecht op tumorimmunologie. Mede vanwege corona een paar maanden later dan gepland, maar dat komt ook wel goed uit, zegt ze lachend. Nu de projectaanvraag voor het VAGABOND ITN (zie onderaan dit artikel) onlangs al in de eerste ronde succesvol was, heeft ze als projectmanager samen met Marjon Bleeker van Finance een stevige klus het netwerk op te starten. Celina: ‘Het Máxima is coördinator van een zogeheten Educational Training Network, bedoeld voor het opleiden van beginnende onderzoekers. In mei hebben we het goede nieuws gehoord, in december willen we kunnen starten.’

Sneller naar klinische trials

In het VAGABOND-netwerk zitten twaalf academische centra in acht Europese landen, aangevuld met zes farmaceutische bedrijven. Door research voor verschillende kleine patiëntengroepen met elkaar te verbinden, kun je samen grotere stappen zetten, zegt Celina. ‘Het mooie is dat we ook samenwerken met de industrie. Zo kunnen we nieuwe ontdekkingen in het lab sneller omzetten in klinische trials.’ In totaal worden vijftien PhD-studenten voor drie jaar in het project aangesteld, waarvan er drie in het Máxima komen werken. Zij doen niet alleen een promotieonderzoek, maar volgen ook een intensief trainingsprogramma met vier zogeheten summerschools van een week (waarvan twee in Utrecht) en drie separate contactmomenten met de hele groep.

Multidisciplinaire insteek

Celina vindt vooral de multidisciplinaire insteek van het programma interessant. De deelnemers werken niet alleen onderling samen, maar komen vanaf het begin in contact met artsen en mensen van de farmaceutische industrie. ‘Om de translatie van research naar de kliniek te versnellen, moeten wetenschappers intensief leren samenwerken met andere disciplines. In dit programma is dat ook de inzet.’ Het onderwijs richt zich niet alleen op preklinische onderzoeksvaardigheden en oncologische kennis, het gaat ook over thema’s als communicatie, disseminatie van onderzoeksresultaten, projectmanagement, ondernemerschap en intellectueel eigendom. De deelnemers weten straks dus heel goed hoe de hazen lopen in de wereld van medicijnontwikkeling.

Data samen delen

Celina: ‘Een voorbeeld is onderzoek naar het neuroblastoom. Immunotherapie die bij volwassenen al goed werkt, slaat bij kinderen soms niet aan. Door via single cell sequencing te achterhalen welke cellen voor relapse zorgen, kun je middelen – zogeheten checkpoint inhibitors – beter gaan richten waardoor ze wél gaan werken.’ Het is uiteraard nog niet duidelijk welke van de vijftien onderzoeken het uiteindelijk tot in de kliniek weten te schoppen. Celina: ‘Naar verwachting leiden één tot drie studies tot een voorstel voor een klinische trial. Maar de kennis die de projecten gaan genereren, is hoe dan ook van belang voor de vooruitgang in de kinderoncologie.’ Celina heeft er veel vertrouwen in, want alle partners in het project zijn uiterst coöperatief. ‘Iedereen is bereid zijn of haar data al in een vroeg stadium te delen. Heel belangrijk, omdat we alleen samen echte stappen kunnen zetten naar een betere behandeling.’

Meer informatie

VAGABOND staat voor ‘Validation of actionable (epi)genomic abberations in a pediatric oncology network for doctorate students’, ITN betekent ‘Innovative Training Networks’. Het programma wordt gefinancierd door Marie Sklodowska-Curie Actions, een onderdeel van Horizon 2020. Het programma sluit aan bij het werk van het platform Innovative Therapies for Children with Cancer (ITCC). Het voortraject naar de toekenning van de grant is intensief ondersteund door Finance en de Academy. Celina werkt als projectmanager in de groep van Jan Molenaar.