Ieder kind met kanker genezen mét optimale kwaliteit van leven. Het is de missie van het Máxima. Dankzij chemotherapie genezen veel kinderen. Maar zij kunnen nadien te maken krijgen met zogenaamde late effecten van de behandeling. Van Boxtel wil de kans op late effecten voor kinderen die met chemotherapie zijn behandeld verminderen.
Van Boxtel: ‘In eerder onderzoek zagen we aanwijzingen dat chemotherapie leidt tot versnelde DNA-veroudering in gezonde cellen van kinderen, met late effecten tot gevolg. Samen met mijn groep wil ik beter begrijpen welke chemotherapieën bij welke kinderen DNA-schade aan gezond weefsel aan kan richten. Als we dit beter begrijpen kunnen we per kind beter bepalen welke chemotherapie de beste kans geeft op genezing én de minste kans op late effecten.’
Onderzoek op celniveau
De onderzoekers van de Van Boxtel-groep gaan verschillende technologieën inzetten om de onderzoeksvragen te beantwoorden. Zo gaan ze, samen met de specialisten van de single cell genomics faciliteit van het Máxima, individuele cellen onderzoeken. Van Boxtel: ‘Door het DNA en RNA van individuele cellen en de bouw van het bloedsysteem in kaart te brengen willen we het ontstaan van late effecten beter leren begrijpen. Zo kunnen we onderzoeken of er bijvoorbeeld een verband is tussen een bepaald chemomedicijn en schade die we zien in de cellen van behandelde kinderen. In de toekomst zouden we dit soort schadelijke medicijnen dan kunnen vervangen voor minder schadelijke maar even effectieve behandelingen.’
Ook gebruiken de onderzoekers de CRISPR-Cas9 technologie om het DNA in cellen aan te passen. Zo willen ze cellen met verschillende genetische profielen maken om vervolgens het effect van chemotherapie te testen. ‘We hopen zo te leren welke genetische profielen gevoeliger zijn voor DNA-schade. In de toekomst zou de behandeling van kinderen met een dergelijk profiel hier dan mogelijk op aangepast kunnen worden.’
Trots
De prestigieuze Vici-beurs is bedoeld voor gevorderde onderzoekers die hebben aangetoond een eigen onderzoekslijn te kunnen ontwikkelen. De beurs is vandaag aan 7 onderzoekers, binnen het domein zorgonderzoek en medische wetenschappen, toegekend door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Ieder van hen ontvangt €1,5 miljoen euro voor het ontwikkelen van een vernieuwende onderzoekslijn en het verder uitbouwen van hun eigen onderzoeksgroep. Van Boxtel: ‘Het is een enorme eer om een Vici te mogen ontvangen. Ik zie dit ook echt als erkenning voor het werk dat we met de gehele groep in de afgelopen jaren hebben neergezet. Daarom ben ik extra trots!’
Heb je nog vragen over het onderzoek naar DNA-schade door chemotherapie? Lees dan de veel gestelde vragen.