Celtherapieën, zoals CAR T-celtherapie zijn in opkomst. Ze werken door in clean rooms de cellen van een kind in te veranderen, zodat ze de kanker gericht kunnen aanvallen. De therapie ruimt kankercellen op en laat de gezonde cellen met rust. Clean rooms zijn nodig om CAR T-celtherapie voor kinderen met kanker te maken, omdat de cellen zorgvuldig aangepast moeten worden zonder verontreiniging van buitenaf.
Op dit moment is CAR T-celtherapie een behandeling voor kinderen met acute lymfatische leukemie (ALL) bij wie andere therapieën niet meer werken. De wetenschappers van het Máxima gebruiken de clean rooms ook om onderzoeksresultaten uit het lab toepasbaar te maken voor de kliniek om zo celtherapie voor steeds meer kinderen met kanker beschikbaar te maken.
Strenge regels
Dr. Adeel Saleem is hoofd van de celtherapiefaciliteit en vertelt hoe het is om te werken in een clean room: ‘In de clean room gelden zogenaamde GMP regels. Dit staat voor Good Manufacturing Practice. Deze strikte regels zorgen ervoor dat de productieomstandigheden super schoon zijn, zodat de therapie aan alle kwaliteits- en veiligheidsregels voldoet. We werken daarom met een gespecialiseerd team dat de kwaliteit en productie van geavanceerde celtherapieën zal waarborgen.’
Het bouwen van dit soort speciale ruimtes is een precieze klus waar tal van kwaliteitscontroles mee gepaard gaan. ‘We werken met gespecialiseerde bedrijven die ons hierbij helpen. Samen proberen we het proces zo efficiënt mogelijk in te richten. Van de bouw van wanden en werktafels tot het aansluiten van apparatuur en de luchtsluizen om je in om te kleden.’
Na de bouw zullen inspecteurs de faciliteit in de eerste helft van het komende jaar controleren om er zeker van te zijn dat alle omstandigheden en processen optimaal zijn voor productie. Na een positieve validatie zal de celtherapiefaciliteit naar verwachting in de tweede helft van 2024 worden geopend.
Onderzoek en klinische studies
Naast het in-huis maken van de behandeling versnelt de faciliteit ook het onderzoek naar nieuwe toepassingen van CAR-T. In het Máxima en daarbuiten wordt hier veel onderzoek naar gedaan.
CAR-T specialist en aan het Máxima gelieerd onderzoekgroepsleider dr. Claudia Rössig richt zich op de toepassing van CAR-T bij zogenaamde solide tumoren, zoals neuroblastoom en bottumoren. ‘In het laboratorium boeken we hoopvolle resultaten. Hierdoor kijken we al vooruit naar een mogelijk moment waarop studies met CAR-T cellen bij kinderen met een solide tumor kunnen starten. Om CAR-T cellen voor klinische studies in kinderoncologische centra beschikbaar te maken, moeten deze in eigen beheer worden gemaakt. Het Máxima kan met deze faciliteit niet alleen CAR-T cellen leveren voor onze eigen patiënten en onderzoek. Als dat nodig is kan dat ook voor andere ziekenhuizen in Europa. En dat is belangrijk als we grotere internationale klinische studies starten.’
Kijkje nemen?
Benieuwd naar hoe de bouw van de clean rooms ervoor staat? Bekijk dan de foto’s.
Benieuwd hoe celtherapie, en CAR-T in het bijzonder, werkt? Bekijk de video hier.